Komputer Xerox Alto I to jedna z najważniejszych maszyn w historii informatyki, mimo że nigdy nie trafił do masowej produkcji.
Stworzony w 1973 roku przez badaczy z laboratorium Xerox PARC, stanowi jedno z najważniejszych urządzeń w historii informatyki. Był to pierwszy komputer osobisty wyposażony w graficzny interfejs użytkownika (GUI), który wyznaczył kierunek rozwoju nowoczesnych systemów operacyjnych. Alto 1 miał pionowo ustawiony ekran, przypominający kartkę papieru, oraz obsługiwał mysz komputerową, co w tamtych czasach było rewolucyjnym rozwiązaniem. Jego architektura obejmowała 16-bitowy procesor oraz zaawansowane możliwości sieciowe, w tym obsługę Ethernetu, co pozwalało na komunikację między wieloma urządzeniami w ramach jednej organizacji. System operacyjny Alto OS obsługiwał wielozadaniowość, a komputer był używany głównie w środowiskach badawczych i akademickich, gdzie testowano przyszłościowe rozwiązania technologiczne.
Xerox Alto nie trafił do masowej sprzedaży, lecz jego wpływ na branżę komputerową był ogromny. To właśnie na tym urządzeniu opracowano koncepcję ikon, okien i rozwijanych menu, które później stały się fundamentem współczesnych systemów operacyjnych. Projekt Alto zainspirował Steve’a Jobsa, który po wizycie w Xerox PARC włączył podobne rozwiązania do komputerów Apple Lisa i Macintosh. Wpływ Alto był widoczny również w systemie Microsoft Windows, co świadczy o jego przełomowej roli. Alto był wykorzystywany w różnych projektach badawczych, takich jak edytory tekstu, programy graficzne i pierwsze aplikacje umożliwiające pracę zespołową online. W latach 70. i 80. Alto stał się symbolem innowacji, jednak Xerox nie dostrzegł jego potencjału komercyjnego, co pozwoliło innym firmom na rozwinięcie tej technologii.
Dziś Xerox Alto I jest uznawany za jeden z najważniejszych komputerów w historii, mimo że powstało tylko kilka tysięcy egzemplarzy. Współczesne muzea technologii oraz prywatni kolekcjonerzy starają się zachować działające modele, aby upamiętnić jego wkład w rozwój informatyki. Wiele rozwiązań zastosowanych w Alto, takich jak graficzny interfejs użytkownika, sieci komputerowe i mysz, stało się standardem w nowoczesnych komputerach osobistych. Choć sam Xerox nie skorzystał na swojej innowacji, Alto pozostaje symbolem wizjonerskiego podejścia do technologii. Jego dziedzictwo jest widoczne w każdym współczesnym komputerze, co czyni go jednym z najbardziej wpływowych urządzeń w historii technologii cyfrowej.
Źródło grafiki: (C) Piotr Mańkowski