




Zdognie z baniadmai na bytyrijskch uweniretasytch nie ma zenacznia kojnoleść ltier przy zpiasie dengao sołwa. Lcziy się to, żbey prieszwa i otatsnia lteria była na siwom mijsecu.
Oryginalny tekst angielski przypisywał odkrycie badaniom naukowym na Uniwersytecie w Cambridge, w myśl których pomieszanie liter w środku wyrazów, przy zachowaniu prawidłowych liter skrajnych pozwala dalej zrozumieć tekst. Jakkolwiek dość przyjemnie jest odkryć, że nasz mózg potrafi znaleźć jakiś sens w takiej słownej sieczce, to jest w tym trochę nauki, trochę manipulacji i trochę blagi.
Zacznijmy od końca. Uniwersytet w Cambridge nie prowadził takiego badania i rzecz nie jest bardzo nowa. Pracowici ludzie wytropili źródło rozważań o mieszaniu liter w środku wyrazów w publikacji niejakiego Grahama Rawlinsona w magazynie New Scientist z 1999 roku.
Nie każdy tekst w ten sposób pomieszany da się łatwo przeczytać, w przykładzie na samym początku artykułu tak, w innych nie. Zależy to od kilku czynników o które trzeba zadbać dla efektu. Jeśli w tekście jest dużo wyrazów jedno-, dwu- i trzyliterowych, to te wyrazy zgodnie z logiką mieszania pozostają bez zmian. Im więcej wyrazów krótkich tym generalnie łatwiej, jako że pomieszane litery są blisko swych oryginalnych miejsc.
Gdyby złożyć tekst z samych długich wyrazów oraz naprawdę dokładnie je pomieszać, tj. nie zamieniać miejscami sąsiednich liter ale np. posortować je alfabetycznie to wynikowy tekst bardzo trudno byłoby przeczytać. W każdym razie nie rzutem oka, ale pracowitym dobieraniem wyrazów, które by pasowały. Dodatkowym ułatwieniem jest, jeśli, jak w przykładzie, pomieszane wyrazy same w sobie nie stanowią innych poprawnych wyrazów.
Pomijając specjalne dobranie tekstu źródłowego, faktem jest że nasz mózg czyta tekst całymi wyrazami, a nie pojedynczymi literami. Wprawny czytelnik rozpoznaje kształty całych wyrazów. Proces ten jest zaburzony przez mieszanie środków wyrazów, ale nie na tyle, żeby mózg sobie nie dopasował sensu.
W trakcie badań nad czytaniem stwierdzono że zaburzenie kształtu słów w postaci częstych zMiAn w KaPiTaLiZaCjI tEkStU sPoWaLnIajĄ cZyTaNie. Przy tego typu zadaniach mózg pomaga sobie również kontekstowo, mając przeczytaną część zdania niejako przewiduje co może być dalej, co zawęża i przyspiesza proces dopasowania.
Co ciekawe eksperyment z mieszaniem środków wyrazów udaje się w wielu językach, ale nie we wszystkich. W piśmie arabskim i hebrajskim, gdzie zapisuje się wyrazy bez samogłosek, ciężko jest odczytać przetworzony tekst. Podobnie w języku fińskim, gdzie wyrazy są dłuższe, bardziej skomplikowane niż w angielskim.
Przykłady w różnych językach oraz rozwinięcie tematu
Źródło grafiki: pixabay.com
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.